โค้ชและการอยู่กับสภาวะปัจจุบัน
การอยู่กับสภาวะปัจจุบัน คืออะไร
สมรรถนะการโค้ชเป็นสิ่งบ่งชี้ว่าโค้ชต้องมีทักษะอะไรบ้างเมื่ออยู่ในบทบาทของโค้ช หนึ่งในนั้นคือการอยู่กับสภาวะปัจจุบัน (Coaching Presence) ซึ่งหมายถึงการมีสติรู้ตัว การอยู่กับคนตรงหน้าในปัจจุบันขณะ
การแสดงออกของโค้ชคือ การเปิดกว้างทางความคิด มีความยืดหยุ่น ในขณะเดียวกันก็ต้องมีความมั่นคงและมั่นใจ
แนวคิดของการอยู่กับสภาวะปัจจุบันใช้กันอย่างแพร่หลายในหลายวงการ สำหรับการโค้ชก็เช่นกันที่เข้าใจว่าการอยู่กับปัจจุบันและอยู่เพื่อคนที่กำลังสนทนาอยู่ตรงหน้านี้สำคัญมาก แต่ผลลัพธ์ที่ได้จากการดำรงอยู่ในสภาวะปัจจุบันคืออะไรบ้าง
การอยู่กับสภาวะปัจจุบัน ช่วยการโค้ชได้มากกว่าที่คุณคิด
การฝึกโค้ชสมัยแรกๆ เราจะใช้พฤติกรรมเป็นตัวบ่งชี้ว่าเราได้สบตา หูฟัง และสังเกตว่าเรื่องราวที่เล่าเป็นอย่างไร กริยาท่าทาง อารมณ์ น้ำเสียง เป็นอย่างไรบ้าง เพื่อที่จะได้เข้าใจผู้รับการโค้ชและสะท้อนกลับในสิ่งที่โค้ชเห็นได้อย่างถูกต้องแม่นยำ
แต่เมื่อฝึกบ่อยๆเข้าสิ่งที่ได้กลับเป็นผลลัพธ์มากกว่านั้น การอยู่กับสภาวะปัจจุบันของโค้ชและผู้รับการโค้ช เป็นการร่วมสร้างพื้นที่แห่งปัญญาร่วมกัน เหมือนทั้ง 2 ฝ่ายได้เชื่อมต่อปัญญา มีความเข้าใจกันและกัน แม้ใช้คำพูดเพียงเล็กน้อย หรือแม้ในขณะที่เงียบกริบ ทำให้เกิดความเข้าใจอีกชุดหนึ่งซึ่งใสกว่า ชัดเจนกว่า หรือกว้างกว่า เป็นความตระหนักรู้ในตนเองที่นำไปสู่การเรียนรู้จากปัญญา ณ ขณะนั้น
การเรียนรู้ชนิดที่เกิดจากภายในตนเองแบบนี้ ทำให้เกิดเมล็ดพันธุ์แห่งการเปลี่ยนแปลงที่ค่อยๆงอกงามจากตัวผู้รับการโค้ชเองโดยไม่ต้องมีใครมาบังคับ และนำไปสู่อนาคตแบบที่เขาต้องการ
ทำอย่างไร จึงจะการอยู่กับสภาวะปัจจุบัน
สำหรับตัวโค้ชเอง การฝึกสมาธิ หรือการฝึกสติอย่างสม่ำเสมอเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมให้สามารถอยู่กับสภาวะปัจจุบันได้ นอกจากนี้โค้ชยังต้องมีความกล้าที่จะปล่อยวาง ปล่อยความคาดหวังว่าการโค้ชต้องเป็นไปในทิศทางที่ตัวเองกำหนด ปล่อยวางจากอัตตาตัวตนว่าเก่งกว่าเหนือกว่า และปล่อยความคิดต่างๆทิ้งไป เหลือเพียงการอยู่กับคนตรงหน้าโดยไม่มีเสียงในหัว ไม่มีแผนในใจ และไม่มีความรู้สึกใดๆ
ในการโค้ชนั้นๆ ผู้รับการโค้ชรับรู้ว่าพื้นที่นี้เป็นพื้นที่ปลอดภัยที่เขาจะพูด ปลดปล่อยความคิด แสดงความเห็น หรือแสดงความรู้สึกได้ และนี่ก็เป็นบทบาทของโค้ชอีกเช่นกันที่ต้องสร้างพื้นที่นี้ขึ้น
ดังนั้น การอยู่กับปัจจุบันจึงไม่ใช่เป็นเพียงคำพูดหรือแนวคิดสามัญทั่วไป แต่สามารถสร้างผลลัพธ์ได้อย่างลึกซึ้ง และนำไปสู่ผลลัพธ์ที่มีความยั่งยืนได้
ดร.หนิง ดไนยา ตั้งอุทัยสุข
โค้ชผู้บริหารและนักพัฒนาผู้นำ
